Tại sao kinh tế Mỹ phát triển “mạnh mẽ” trong khi phần còn lại sụt giảm thậm tệ

Trong quý 4/2023, kinh tế Mỹ tiếp tục đem lại bất ngờ tích cực khi tăng trưởng vượt xa dự báo của các chuyên gia kinh tế. So với những lo ngại một năm trước đó về khả năng suy thoái trong năm 2023, Mỹ đã chứng minh sức mạnh và khả năng phục hồi đáng kể.

Với tốc độ tăng trưởng hàng năm ấn tượng 4,9% trong quý 3 năm trước, nền kinh tế lớn nhất thế giới đã vượt qua những lo ngại về giảm tốc mạnh khi đạt tốc độ tăng trưởng GDP quý 4 lên đến 3,3%, vượt xa so với dự báo chỉ 1,5%. Các dự báo năm trước đều dự đoán Mỹ sẽ trải qua suy thoái và chỉ đạt tốc độ tăng trưởng khoảng 0,2%, nhưng thực tế là tốc độ tăng trưởng cả năm 2023 đạt 2,5%.

Nền kinh tế Mỹ không chỉ vượt qua dự báo mà còn thể hiện sức khỏe tốt hơn so với các nền kinh tế lớn khác trên thế giới. Trong khi eurozone chỉ đạt tốc độ tăng trưởng 0,1% trong quý 3/2023 và Anh có mức tăng trưởng là 0,2%, thì nền kinh tế Nhật Bản thậm chí giảm 2,1% so với cùng kỳ năm trước.

Mặc dù Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã tăng lãi suất lên mức cao nhất trong 23 năm để kiểm soát lạm phát, người tiêu dùng Mỹ vẫn duy trì mức chi tiêu ổn định và là động lực chính đưa nền kinh tế Mỹ tăng trưởng trong năm ngoái. Người tiêu dùng Mỹ chi tiêu thoải mái, và theo CNN, điều này là do Chính phủ Mỹ đã thực hiện chính sách kích cầu mạnh mẽ, chi gần 5 nghìn tỷ USD để hỗ trợ trực tiếp và kích thích nền kinh tế.

Nghiên cứu của CNN cũng chỉ ra rằng người tiêu dùng Mỹ chi tiêu nhiều hơn so với nhiều quốc gia khác, và điều này là kết quả của các biện pháp hỗ trợ mạnh mẽ từ Chính phủ Mỹ trong giai đoạn đại dịch, khi họ chi gần 5 nghìn tỷ USD để kích thích nền kinh tế.

Mặc dù mức tiêu dùng của người Mỹ đã giảm chậm lại gần đây, mức tiêu dùng vẫn duy trì ở mức cao, một phần là do lượng tiền kích cầu vẫn chảy vào nền kinh tế. Người tiêu dùng Mỹ cũng phải nộp ít thuế hơn, dẫn đến việc thu ngân sách từ thuế giảm xuống, và để đối mặt với chi tiêu ngày càng tăng, Washington đã phải vay nợ nhiều hơn.

Sự khác biệt về giá năng lượng giữa Mỹ và các nền kinh tế lớn khác cũng đóng một vai trò quan trọng. Giá năng lượng ổn định tại Mỹ đã giúp duy trì sức mạnh của nền kinh tế, trong khi châu Âu và Nhật Bản phải đối mặt với giá khí đốt tăng vọt sau cuộc chiến tranh Nga-Ukraine vào tháng 2/2022, làm tăng cao hoá đơn năng lượng.

Cuối cùng, mặc dù câu hỏi về khả năng duy trì của tốc độ tăng trưởng Mỹ được đặt ra, chuyên gia kinh tế Joseph Gagnon của Viện Kinh tế Quốc tế Peterson đánh giá rằng tốc độ 3,3% là khó duy trì. Tuy nhiên, hiện tại, cả giới chuyên gia và nhà đầu tư đều lạc quan về triển vọng của nền kinh tế Mỹ, kỳ vọng vào một cuộc hạ cánh mềm trong năm 2024, với việc giảm tốc độ lạm phát và tăng trưởng ổn định, tuân theo mục tiêu của Fed.

Theo VnEconomy